Tuesday, March 11, 2008

"Δομημένα Βρομόλογα" και Τζίμης Πανούσης


Μικρό -αλλά δυστυχώς απαραίτητο- ιστορικό:
Ως έφηβος (και νέος) έχω υπάρξει "ορκισμένος fan" των Μουσικών Ταξιαρχιών και του Τζίμη Πανούση. Από το Skylab που τους πρωτοείδα, φανατικά τους ακολούθησα (ακόμα και στο περίφημο Κέντρο Κουλτούρας & Κατανάλωσης) και μέχρι τον "Κύκλο του Μετρό" (στο οποίο είχα την τύχη να δουλέψω, άρα και να πληρώνομαι για να βλέπω το σώου, τρομερή φάση!) δεν είχα χάσει ποτέ την παράσταση της σεζόν (με εξαίρεση το Τελευταίο Ζεϊμπέκικο στην Αθήνα).
Στην συνέχεια τον έχασα τελείως. Πήγα στρατό (εξαντλώντας πρώτα την αναβολή μου μέχρι την τελευταία μέρα), έμεινα έξω από την Αθήνα για μερικά χρόνια, έβλεπα τις αναγγελίες του προγράμματος κι έχανα τις ημερομηνίες λόγω περιορισμένου χρόνου ή χρημάτων (μου έχουν συμβεί και τα δύο), το αποτέλεσμα ήταν να μην τον παρακολουθώ πια.
Όλα αυτά αναφέρονται εδώ, μόνο ως προαπαιτούμενα, για να είναι ξεκάθαρα από την αρχή μερικά σημεία. Όπως η ηλικία μου κι οι πολιτιστικές μου αξίες, οι κοινωνικές μου θέσεις κι οι καλλιτεχνικές μου προτιμήσεις. Μα πάνω απ' όλα, η έλλειψη "αντικειμενικότητας" απέναντι στον Τζίμη...

Το καρεκλάκι μου, please, να σκαρφαλώσω!
Είναι ηλίθιο να προσπαθεί να κρίνει κανείς τον Tζίμη Πανούση αποκλειστικά με όρους σάτιρας. Και είναι ακόμη πιο ηλίθιο να προσπαθεί να τον οριοθετήσει με όρους τραγουδοποιίας. Είναι - μετρήσιμο, κατά την άποψή μου - γεγονός πως έχει γράψει και ερμηνεύσει πρόζες που ξεπερνούν κατά πολύ όλους τους προγενέστερους και μεταγενέστερούς του σατιρικούς καλλιτέχνες. Και - αρκετά - τραγούδια που στέκονται στα πόδια τους ως αυτόνομα έργα και κοσμούν την ελληνική μουσική στο σύνολό της.

Κι αν αυτή η εισαγωγή φαντάζει υπερβολική, δείξτε μου απλώς ακόμη έναν καλλιτέχνη που να έχει την ποσότητα και την ποιότητα του έργου του. Η μόνη συγγενής περίπτωση που έχω δει στην σκηνή ονομάζεται Ζωρζ Πιλαλί και είχε πάντοτε - για λόγους που δεν γνωρίζω πραγματικά, αλλά φοβάμαι πως μπορώ να υποθέσω - σαφώς πιο περιορισμένη εμβέλεια.

Θεωρώντας πως έχω ξεκαθαρίσει αυτό το σημείο της "ολοκληρωτικής" προσέγγισης του έργου του Τζίμη (που περιλαμβάνει και την σκηνική επεξεργασία, το οπτικό υλικό και την σκηνοθεσία του σώου) μπορώ να προχωρήσω στο πιο σημαντικό. Η δουλειά του Τζίμη στα Δομημένα Βρομόλογα είναι αντάξια των καλύτερων παραστάσεων του παρελθόντος του. Είναι μια σφιχτοδεμένη οπτικοακουστική λαίλαπα τριών και κάτι ωρών που διακρίνεται από αυτό που οι υπόλοιποι δημιουργοί φαίνεται συστηματικά να αποφεύγουν. Τον υψηλό βαθμό κινδύνου. Μερικές πρόζες του είναι πραγματικά "οριακές" και εκτελούνται χωρίς κανένα δίχτυ ασφαλείας.

Γιατί ο Πανούσης είναι Καιροσκώπος. Υπο την έννοια ότι σκωπτικά στοχοποιεί την επικαιρότητα, αλλά και την λανθάνουσα ουσία, και στην συνέχεια αμετάκλητα και αδίστακτα τις εκτελεί μπροστά στα μάτια και τα αυτιά του θεατή. Δεν κρύβεται πίσω απ' το δάχτυλό του, δεν προσπαθεί να αποφύγει τα δύσκολα, δεν χάνει ποτέ τον αυτοσαρκασμό του. Και το φετινό του πρόγραμμα αφήνει μια πικρή επίγευση στο τέλος.

Ακόμα ερμηνεύει το "Ο Μπελογιάννης Ζει" στο τέλος του πρώτου μέρους με τρόπο που σου σηκώνει την τρίχα και επιπλέον παραδίδει σε όλους σημαντικά Μαθήματα (νέας + παλαιότερης)Ελληνικής Ιστορίας.

Δεν ξέρω για πόσο ακόμα θα εμφανίζεται στο Luna Dark, αλλά ψάχνομαι να πάω μια φορά ακόμη...

Χρηστικά: εδώ.
Δίκτυο(προτεινόμενα): εδώ κι εδώ.
Όλα για τον Τζίμη: εδώ

5 comments:

  1. Παρακολουθούσα κι εγώ τον Τζιμάκο -φανατικά, με τις Μουσικές Ταξιαρχίες. Οι οποίες τύγχαναν και γκρουπάρα, για να μην ξεχνιόμαστε.
    Πρώτη φορά ξενέρωσα μαζί του σε κάποια φάση (νομίζω στο Άλσος Ν. Σμύρνης) που φάνηκε πολύ λίγος για να παίξει επί σκηνής μια παρλάτα που είχε ξεκινήσει ο Άσιμος. Θα μου πεις -δεν είναι απαραίτητο να είναι και σταντ απ κομιντιέν και θα σου απαντήσω πως ήμουν νέος, αυθάδης και με πλήρη έλλειψη κατανόησης.
    Δεύτερη ξενέρα έφαγα με τις ραδιοφωνικές του εκπομπές -έχω και το σύνδρομο του σνομπισμού για αυτά που ακούνε οι πολλοί -στο πυρ το εξώτερον ο Τζιμάκος.
    Αιτιολογώ την δυσφορία μου απέναντί του τώρα -κατάλαβες;
    Ο κολλητός μου δεν χάνει παράστασή του, εγώ δεν κεφάρω και πολύ.
    27 του μήνα, βραδάκι, τι κάνεις; Έχω πρόταση.

    ReplyDelete
  2. Από τωρα για τις 27;
    Κι αν γίνει εν τω μεταξύ η επανάσταση και μας κρεμάσουνε ως "εχθρούς του λαού" που προγραμματίζουμε από τόσο νωρίς;
    Στείλε την πρόταση, δημόσια ή ιδιωτικά, την συζητάω.
    Αρκεί να εντάσσεται στο σωστό πλαίσιο διαλόγου και να μην επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο με παράλογα αιτήματα...

    ReplyDelete
  3. Σώπα μωρέ που θα μας κρεμάσουν! Θα χαφιεδίσουμε τον Deuced και τον Βλάχο και θα την γλιτώσουμε -πρωτάρες είμαστε;
    Προφανώς και η πρόταση εντάσσεται στα πλαίσια του κοινωνικού διαλόγου με τις παραγωγικές τάξεις. Θέλω να πάμε σε μια συναυλιούλα στο Κύτταρο και να σου γνωρίσω κάποια πολύ ενδιαφέροντα άτομα. Μουσική μπαλαντοειδής, με σεβασμό στην προχωρημένη μας ηλικία και τέτοιες φάσεις.
    Θα πιούμε και τρεις κοκακόλες να φτιαχτούμε -πολύ γλέντι!

    ReplyDelete
  4. ΕΕΕεεεεεππππ!
    Πίσω από την πλάτη μου κουφάλες ε;;;
    Τώρα είδα το ποστ και σας έχω ήδη βάλει πρόσκληση στο άλλο θέμα για 28 του μηνα!!!
    Τι γίνεται ρε σεις;;;
    Τέτοια σύμπνοια;;;
    (...και μετά μου κάνετε τις παρθένες στα περι "μεταφυσικής" και ας μας έχει σχίσει τα βάρδουλα τόσα χρόνια ο υλισμός....)

    Θα με χαφιεδίσεις Μοτοσακέ;;;
    Έτσι γίνεται πάντα ρε γαμώτο!!!
    Μην δουνε κανέναν όμορφο και πετυχημένο, αμέσως να τον φάνε...

    Παλιομαλλιάδες γερο-πουρίλες...

    Πάνο μην ανησυχείς, η επανάσταση αναβάλεται για μετά το 2012.
    Αν βγεί λάθος η Αρχαία Προφητεία των Μάγιας, τότε μπορεί...

    ReplyDelete
  5. Κύταρο, Κύταρο, κάτι ωραίο θα έπρεπε να μου θυμίζει αυτό!
    Αχ, αυτό το Έμενταλ με έχει γονατίσει!
    Αλλά έχω κάτι ληγμένες κοκα-κόλες στο ψυγείο, πάω να τις πιω...

    Ρε Vlaxo, πλησιάζει η προφητεία. Μήπως ν' αρχίσω να ανησυχώ;

    ReplyDelete