Η ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΤΩΝ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟ ΩΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

Του Antonio Giovetti



ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τον Ιούλιο του 1989 ο Κάρλος Μένεμ εξελέγη Πρόεδρος της Αργεντινής Δημοκρατίας αφού είχε υποσχεθεί να βελτιώσει το βιωτικό επίπεδο της εργατικής τάξης μέσω μιας ουσιαστικής "παραγωγικής επανάστασης". Ο νέος αρχηγός του Κράτους έπεισε τους ψηφοφόρους του για το γεγονός ότι η ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ θα προσέλκυε τους ξένους επενδυτες αποφέροντας σημαντικά οφέλη για την χώρα. Ένα από τα πρώτα μετρα του ήταν η απεθνικοποίηση των υδρογονανθράκων που προέβλεπε τον διαμελισμό της κρατικής εταιρείας παροχής φυσικού αεριου και την απαλλοτρίωση των κοιτασμάτων πετρελαιου. Με τέτοιον τρόπο, οι διεθνείς πιστωτές εκβίαζαν την Πολιτεία για την αποπληρωμή του δημοσιου χρέους. Οι συνέπειες του νεοφιλελευθερισμού σύντομα έγιναν αισθητές: η ανεργία άγγιζε το 18%, αποδυναμωνόταν ραγδαία η αγοραστική δύναμη των πολιτών ενώ το έλλειμμα ανέβαινε συνεχεια. Στο τέλους του 2001 η Αργεντινή κήρυξε στάση πληρωμών και ταυτοχρόνως προχώρησε στην κατάσχεση των τραπεζικών καταθέσεων.
Μια δεκαετία αργότερα, τα παγκόσμια κερδοσκοπικά κέντρα επιμένουν στις ίδιες συνταγές για να καταπολεμήσουν την μάστιγα της ευρωπαϊκής κρίσης: η Ελλάδα και η Κύπρος, που αδυνατούν να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους έναντι στην Τρόικα, αναγκάζονται να προβούν σε παραχωρήσεις δικαιωμάτων διαχείρισης και εμπορίας των υδρογονανθράκων που βρίσκονται εντός των χωρικών υδάτων τους. Πρόκειται, βεβαια, για άλλο ένα παράδοξο που διαψεύδει το "success story" του Σαμαρά.

ΕΛΛΑΔΑ: ΓΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΗΣ BP

Στις 13 Ιανουαρίου 2014 υπογράφηκε η σύμβαση πώλησης στον βρετανικό κολοσσό BP του πετρελαιου που θα εξορύσσεται κατά τα επόμενα έξι χρονια από τα κοίτασμα της Νότιας Καβαλας. Η συναλλαγή έκλεισε με τίμημα 500 εκατομμυρίων δολαρίων και χαιρετήθηκε με μεγάλη ικανοποίηση από κυβερνητικούς και επιχειρηματικούς κύκλους οι οποιοι διατύπωσαν την γνώμη ότι η είσοδος της BP στην ελληνική αγορά είναι θετική, αφού προβλέπονται επενδύσεις αξιας 150 εκατομμυρίων ευρώ για γεωμετρήσεις με σκοπό να διπλασιαστεί η παραγωγή πετρελαιου. Για την επίτευξη συμφωνίας χρειάστηκε και η τροποποίηση του νόμου 2779/1999 που εξασφάλιζε το εμπορικό μονοπώλιο των ΕΛΠΕ.
Η στρατηγική σημασία του συμβάντος συσχετίζεται άμεσα με τις εξελίξεις του ζητήματος του TAP. Η κατασκευή του αγωγού που θα μεταφέρει το αζέρικο φυσικό αέριο στην Δύση αποτελεί μια από τις κυριότερες προκλήσεις για την κυβέρνηση και κατά τις επίσημες εκτιμήσεις θα δημιουργηθούν 12.000 θέσεις άμεσης και έμμεσης εργασίας. Πάντως, οι δηλώσεις του κυριου Θεόδωρου Αρσενίου, ανώτερου στελέχους της κατασκευαστικής εταιρίας J&P Άβαξ, σε ένα πρόσφατο συνέδριο αφιερωμένο στο ενεργειακό θέμα, έπεσαν σαν κεραυνός εν αιθρια. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του, η κοινοπραξία του TAP - στην οποια ανήκει και η BP ελέγχοντας το 20% του μετοχικού κεφαλαίου - θα απέκλειε τις ελληνικές επιχειρήσεις από τα έργα που αναμένεται να ξεκινήσουν στο 2015. Επιπλέον, το επενδυτικό σχήμα θα χαίρει ειδικής φορολογικής μεταχείρισης αφού δεν πλήττεται από καμια νομοθετική αλλαγή κατά τα επόμενα 25 χρονια.
Η Ελλάδα θα μετατραπεί σε χωρα διέλευσης και τα οφέλη που προβλέπονται από τις αρχές τελικά δεν θα υλοποιηθούν. Για χάρη των συμφερόντων των κερδοσκόπων θυσιάστηκε το 66% του ΔΕΣΦΑ και στο μεταξύ το ΤΑΙΠΕΔ μελετά τις λεπτομέρειες του διαγωνισμού για την αποκρατικοποίηση της αποθήκης φυσικού αεριου της Καβαλας.
Με ποια πλεονεκτήματα για το δημόσιο συμφέρον; Η παρουσία της BP στην Ελλάδα συνδέεται άμεσα και με την δραστηριότητα των μεγάλων της πετρελαϊκής αγοράς. Στις αρχές Φεβρουαρίου δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα της αντισεισμικής ερευνας της νορβηγικής εταιρείας PGS στον Ιόνιο και στην Κρήτη τα οποια παρουσιάστηκαν σε διεθνή έκθεση στο Houston των ΗΠΑ και προξένησαν το ενδιαφέρον ενεργειακών κολοσσών όπως της Chevron ή της ExxonMobil.
Κατά πασα πιθανότητα, από τον Ιούνιο και τα δεδομένα περί της χωρητικότητας των κοιτασμάτων θα είναι στην διάθεση του ΥΠΕΚΑ που θα προκηρύξει τον αντίστοιχο διαγωνισμό για την παραχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης. Ολοκληρώνονται τα διαδικαστικά για τα αποθέματα του Πατραϊκού και Ιωαννίνων που αγγίζουν τα 300 εκατομμύρια βαρέλια. Στην πρώτη περίπτωση πλειοδότησε η κοινοπραξία μεταξύ των ΕΛΠΕ, της ιταλικής Edison και της ιρλανδικής Petroceltic, ενώ στην δεύτερη ανακηρύχθηκε ανάδοχος η σύμπραξη της Energean Oil and Gas και της καναδικής Petra Petroleum. Πάντως, πριν την υπογραφή του συμβολαίου οι συγκεκριμένες εταιρίες απαίτησαν φορολογικές εγγυήσεις.
Με λίγα λόγια, λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων των αποκρατικοποιήσεων, τα χρήματα των ενεργειακών παραχωρήσεων θα διοχετευτούν στο κλειστό λογαριασμό της Τρόικας. Άλλο πλήγμα για το "success story".

ΚΥΠΡΟΣ: ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ Η ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ

Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης πλήττουν ακόμα πιο έντονα την Μεγαλόνησο. Για την αποφυγή της χρεοκοπίας η κυβέρνηση του συντηρητικού Νίκου Αναστασιάδη προέβη σε παραχωρήσεις των οικοπέδων 2,3 και 9 της κυπριακής AOZ στην ιταλική ENI και στην νοτιοκορεατική COGAS για 150 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η γαλλική TOTAL ανέλαβε τα οικόπεδα 6,7,10 και 11. Προηγουμένως, ο προοδευτικός Δημήτρης Χριστόφιας ξεπούλησε στις Ισραηλινές Delek και Avner και στην αμερικανικη Noble Energy το οικόπεδο Αφροδίτη όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται αποθέματα αξιας 1.2 δισεκατομμυριων βαρελιών και τουλάχιστον 3.5 τρισεκατομμυρίων κυβικών φυσικού αεριου.
Οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό φανέρωσαν την στάση της Τουρκίας που εμποδίζει το έργο των ερευνητικών σκαφών εγείροντας την αντίδραση των ΗΠΑ. "Δυο συνιστώσες, δυο κράτη". Αυτό είναι το σύνθημα της Άγκυρας που, από μια πλευρά, στοχεύει στην δημιουργία της δικης της AOZ μέσω της διεθνούς αναγνώρισης του ψευδοκράτους και από την άλλη προσπαθεί να μην παρασυρθεί από την δυσμενή κατάσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας.