Η Βάσω Χρήστου και οι Λαξευτές της Παλίρροιας

Η Βάσω Χρήστου είναι μια μυστήρια περίπτωση ανθρώπου. Σε μια χώρα που ο μέσος δικηγόρος συμπεριφέρεται τουλάχιστον σαν Καθηγητής Ποινικού Δικαίου κι ο τελευταίος κομπάρσος της τηλεόρασης περιφέρεται από δω κι απο κει με ύφος, Ποιος είναι είπαμε ο Ρόμπερ Ντε Νίρο; και μια εποχή που οι περισσότεροι, ιδιωτικά και δημόσια, έχουν κάνει εικόνισμα την φράση του Μοντεχρήστου του Αρκά, Αν δεν πουλήσεις μούρη εδώ μέσα, σε έχουν όλοι χεσμένο! η Βάσω Χρήστου εξακολουθεί να κρατάει χαμηλό προφίλ. Και κατά την προσωπική μου γνώμη, υπερβολικά χαμηλό, σίγουρα χαμηλότερο από αυτό που πραγματικά της αξίζει.
Είναι δικαίωμά της, ίδιον του χαρακτήρα της και επιλογή της ίδιας. Είναι ακόμα και μια ένδειξη για το ποιόν της, ανεξάρτητα από το αν συμφωνείς ή διαφωνείς με τον τρόπο που χειρίζεται το θέμα. Έτσι είναι η Βάσω, take it or leave it. Aθόρυβη, διακριτική, πρόθυμη να οργανώσει λογοτεχνικά εργαστήρια και εκδηλώσεις της Αλεφ, να εξομαλύνει διαφορές και να κρατήσει το επίπεδο σε μια κουβέντα που πάει να εκτραπεί.
Συνήθως όλα αυτά τα χαρακτηριστικά δεν δημιουργούν έναν μεγάλο συγγραφέα. Κι αυτό δεν είναι απολύτως ψέμμα, ούτε μόνο δημόσιες σχέσεις και image. Η δουλειά του συγγραφέα είναι πλήρους απασχόλησης, ο συγγραφέας δουλεύει 24 ώρες το 24ώρο, 7 μέρες την βδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο. Είναι εγκλωβισμένος μέσα στο κεφάλι του, και ποτέ δεν μπορεί να ξεφύγει από τις ιστορίες που τον στοιχειώνουν. Άρα δεν μπορεί να είναι πάντοτε καλόβολος, είναι νορμάλ να σε διαολοστείλει ανα πάσα στιγμή, χωρίς εμφανή εξωτερικό λόγο, μόνο από την πίεση που του εξασκείται από την ιστορία που μεγαλώνει σαν μωρό ή σαν καρκίνος μέσα του.

Τα πρώτα κείμενα της Βάσως που διάβασα ήταν διηγήματα επιστημονικής φαντασίας. Και επηρέασμένος από την τσίχλα που είχα στον εγκέφαλο - περί της επιθετικότητας του συγγραφέα, όπως αναλύεται στην πιο πάνω παράγραφο - προετοιμάστηκα να τα αντιμετωπίσω με επιείκια και συγκαταβατικά. Δεν χρειάστηκε. Γιατί εκεί ανακάλυψα μια Βάσω που απέχει έτη φωτός από την εικόνα της. Τα περισσότερα από αυτά τα διηγήματα είναι ενταγμένα σε μια εννιαία θεματική, που σιγά- σιγά σχηματίζει μια ολόκληρη εικόνα για τον κόσμο. Είμαι απόλυτα βέβαιος πως κάποτε θα εκδοθούν συνολικά και τότε θα μπορεί ο καθένας να σχηματίσει ανεπηρέαστα την δική του γνώμη. Η δική μου είναι πως πρόκειται για σημαντικό έργο.

Οι Λαξευτές της Παλίρροιας από την άλλη, εκδόθηκαν ήδη και θα υποστούν την κριτική που τους αξίζει από το αναγνωστικό κοινό. Εδώ εκφράζεται μια "άλλη" Βάσω. Το βιβλίο εντάσσεται καθαρά στην Fantasy λογοτεχνία. Οι Λαξευτές της Παλίρροιας έχουν όλα τα κλασσικά χαρακτηριστικά αυτού του είδους (Ήρωες, Σπαθιά, Χρήση της Μαγείας, έναν Μεσαιωνικό Απόηχο, κλπ) αλλά παράλληλα το βιβλίο εμβαθύνει τόσο πολύ στους χαρακτήρες και τον κόσμο τους που κυριολεκτικά βυθίζεσαι μέσα σ΄αυτόν.
Και φυσικά η Βάσω δεν φοβάται να κολυμπήσει στα βαθιά, εκεί όπου πνίγονται οι περισσότεροι συγγραφείς fantazy, στην ανάλυση των σχέσεων και των δυνάμεων που κυριαρχούν σ' αυτόν τον κόσμο και τον κάνουν να στέκεται γερά στα πόδια του. Κι είναι φανερό ότι η θητεία της στην επιστημονική φαντασία την στηρίζει σ' αυτήν την επιτυχημένη "άρση της δυσπιστίας του αναγνώστη" χωρίς να χρειαστεί να καταφύγει σε "από μηχανής Θεούς".
Αν προσθέσει κανείς σε όλα αυτά και το γεγονός ότι εγώ προσωπικά έχω να γκρινιάξω μόνο για καμμιά πενηνταριά "αδόκιμες" λέξεις σε 571 σελίδες, νομίζω πως είναι φανερή και η λογοτεχνική αξία του βιβλίου.

Ας είναι καλοτάξιδοι οι Λαξευτές!
Και βάζω αυτήν την ευχή στο τέλος, μόνο και μόνο για να πειράξω την Βάσω, αφού γνωρίζω από τα εργαστήρια πόσο βαρετά θεωρεί δραματουργικά τα θαλασσινά ταξίδια...