Η ΛΕΗΛΑΣΙΑ ΤΩΝ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΚΥΠΡΟ ΩΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

Του Antonio Giovetti



ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τον Ιούλιο του 1989 ο Κάρλος Μένεμ εξελέγη Πρόεδρος της Αργεντινής Δημοκρατίας αφού είχε υποσχεθεί να βελτιώσει το βιωτικό επίπεδο της εργατικής τάξης μέσω μιας ουσιαστικής "παραγωγικής επανάστασης". Ο νέος αρχηγός του Κράτους έπεισε τους ψηφοφόρους του για το γεγονός ότι η ιδιωτικοποίηση των ΔΕΚΟ θα προσέλκυε τους ξένους επενδυτες αποφέροντας σημαντικά οφέλη για την χώρα. Ένα από τα πρώτα μετρα του ήταν η απεθνικοποίηση των υδρογονανθράκων που προέβλεπε τον διαμελισμό της κρατικής εταιρείας παροχής φυσικού αεριου και την απαλλοτρίωση των κοιτασμάτων πετρελαιου. Με τέτοιον τρόπο, οι διεθνείς πιστωτές εκβίαζαν την Πολιτεία για την αποπληρωμή του δημοσιου χρέους. Οι συνέπειες του νεοφιλελευθερισμού σύντομα έγιναν αισθητές: η ανεργία άγγιζε το 18%, αποδυναμωνόταν ραγδαία η αγοραστική δύναμη των πολιτών ενώ το έλλειμμα ανέβαινε συνεχεια. Στο τέλους του 2001 η Αργεντινή κήρυξε στάση πληρωμών και ταυτοχρόνως προχώρησε στην κατάσχεση των τραπεζικών καταθέσεων.
Μια δεκαετία αργότερα, τα παγκόσμια κερδοσκοπικά κέντρα επιμένουν στις ίδιες συνταγές για να καταπολεμήσουν την μάστιγα της ευρωπαϊκής κρίσης: η Ελλάδα και η Κύπρος, που αδυνατούν να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους έναντι στην Τρόικα, αναγκάζονται να προβούν σε παραχωρήσεις δικαιωμάτων διαχείρισης και εμπορίας των υδρογονανθράκων που βρίσκονται εντός των χωρικών υδάτων τους. Πρόκειται, βεβαια, για άλλο ένα παράδοξο που διαψεύδει το "success story" του Σαμαρά.

ΕΛΛΑΔΑ: ΓΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΤΗΣ BP

Στις 13 Ιανουαρίου 2014 υπογράφηκε η σύμβαση πώλησης στον βρετανικό κολοσσό BP του πετρελαιου που θα εξορύσσεται κατά τα επόμενα έξι χρονια από τα κοίτασμα της Νότιας Καβαλας. Η συναλλαγή έκλεισε με τίμημα 500 εκατομμυρίων δολαρίων και χαιρετήθηκε με μεγάλη ικανοποίηση από κυβερνητικούς και επιχειρηματικούς κύκλους οι οποιοι διατύπωσαν την γνώμη ότι η είσοδος της BP στην ελληνική αγορά είναι θετική, αφού προβλέπονται επενδύσεις αξιας 150 εκατομμυρίων ευρώ για γεωμετρήσεις με σκοπό να διπλασιαστεί η παραγωγή πετρελαιου. Για την επίτευξη συμφωνίας χρειάστηκε και η τροποποίηση του νόμου 2779/1999 που εξασφάλιζε το εμπορικό μονοπώλιο των ΕΛΠΕ.
Η στρατηγική σημασία του συμβάντος συσχετίζεται άμεσα με τις εξελίξεις του ζητήματος του TAP. Η κατασκευή του αγωγού που θα μεταφέρει το αζέρικο φυσικό αέριο στην Δύση αποτελεί μια από τις κυριότερες προκλήσεις για την κυβέρνηση και κατά τις επίσημες εκτιμήσεις θα δημιουργηθούν 12.000 θέσεις άμεσης και έμμεσης εργασίας. Πάντως, οι δηλώσεις του κυριου Θεόδωρου Αρσενίου, ανώτερου στελέχους της κατασκευαστικής εταιρίας J&P Άβαξ, σε ένα πρόσφατο συνέδριο αφιερωμένο στο ενεργειακό θέμα, έπεσαν σαν κεραυνός εν αιθρια. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του, η κοινοπραξία του TAP - στην οποια ανήκει και η BP ελέγχοντας το 20% του μετοχικού κεφαλαίου - θα απέκλειε τις ελληνικές επιχειρήσεις από τα έργα που αναμένεται να ξεκινήσουν στο 2015. Επιπλέον, το επενδυτικό σχήμα θα χαίρει ειδικής φορολογικής μεταχείρισης αφού δεν πλήττεται από καμια νομοθετική αλλαγή κατά τα επόμενα 25 χρονια.
Η Ελλάδα θα μετατραπεί σε χωρα διέλευσης και τα οφέλη που προβλέπονται από τις αρχές τελικά δεν θα υλοποιηθούν. Για χάρη των συμφερόντων των κερδοσκόπων θυσιάστηκε το 66% του ΔΕΣΦΑ και στο μεταξύ το ΤΑΙΠΕΔ μελετά τις λεπτομέρειες του διαγωνισμού για την αποκρατικοποίηση της αποθήκης φυσικού αεριου της Καβαλας.
Με ποια πλεονεκτήματα για το δημόσιο συμφέρον; Η παρουσία της BP στην Ελλάδα συνδέεται άμεσα και με την δραστηριότητα των μεγάλων της πετρελαϊκής αγοράς. Στις αρχές Φεβρουαρίου δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα της αντισεισμικής ερευνας της νορβηγικής εταιρείας PGS στον Ιόνιο και στην Κρήτη τα οποια παρουσιάστηκαν σε διεθνή έκθεση στο Houston των ΗΠΑ και προξένησαν το ενδιαφέρον ενεργειακών κολοσσών όπως της Chevron ή της ExxonMobil.
Κατά πασα πιθανότητα, από τον Ιούνιο και τα δεδομένα περί της χωρητικότητας των κοιτασμάτων θα είναι στην διάθεση του ΥΠΕΚΑ που θα προκηρύξει τον αντίστοιχο διαγωνισμό για την παραχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης. Ολοκληρώνονται τα διαδικαστικά για τα αποθέματα του Πατραϊκού και Ιωαννίνων που αγγίζουν τα 300 εκατομμύρια βαρέλια. Στην πρώτη περίπτωση πλειοδότησε η κοινοπραξία μεταξύ των ΕΛΠΕ, της ιταλικής Edison και της ιρλανδικής Petroceltic, ενώ στην δεύτερη ανακηρύχθηκε ανάδοχος η σύμπραξη της Energean Oil and Gas και της καναδικής Petra Petroleum. Πάντως, πριν την υπογραφή του συμβολαίου οι συγκεκριμένες εταιρίες απαίτησαν φορολογικές εγγυήσεις.
Με λίγα λόγια, λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων των αποκρατικοποιήσεων, τα χρήματα των ενεργειακών παραχωρήσεων θα διοχετευτούν στο κλειστό λογαριασμό της Τρόικας. Άλλο πλήγμα για το "success story".

ΚΥΠΡΟΣ: ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ Η ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ

Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης πλήττουν ακόμα πιο έντονα την Μεγαλόνησο. Για την αποφυγή της χρεοκοπίας η κυβέρνηση του συντηρητικού Νίκου Αναστασιάδη προέβη σε παραχωρήσεις των οικοπέδων 2,3 και 9 της κυπριακής AOZ στην ιταλική ENI και στην νοτιοκορεατική COGAS για 150 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η γαλλική TOTAL ανέλαβε τα οικόπεδα 6,7,10 και 11. Προηγουμένως, ο προοδευτικός Δημήτρης Χριστόφιας ξεπούλησε στις Ισραηλινές Delek και Avner και στην αμερικανικη Noble Energy το οικόπεδο Αφροδίτη όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκονται αποθέματα αξιας 1.2 δισεκατομμυριων βαρελιών και τουλάχιστον 3.5 τρισεκατομμυρίων κυβικών φυσικού αεριου.
Οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό φανέρωσαν την στάση της Τουρκίας που εμποδίζει το έργο των ερευνητικών σκαφών εγείροντας την αντίδραση των ΗΠΑ. "Δυο συνιστώσες, δυο κράτη". Αυτό είναι το σύνθημα της Άγκυρας που, από μια πλευρά, στοχεύει στην δημιουργία της δικης της AOZ μέσω της διεθνούς αναγνώρισης του ψευδοκράτους και από την άλλη προσπαθεί να μην παρασυρθεί από την δυσμενή κατάσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

The Day we fight back - Ημέρα Δράσης για τις Ψηφιακές μας Ελευθερίες

ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ: Η ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΜΙΝΤΙΑΚΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΡΥΨΗ ΤΗΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ

Του Antonio Giovetti



ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Την πρώτη Ιανουαρίου του 2008, μετά από μακριές και περίπλοκες διαπραγματεύσεις, η Κύπρος εντάχθηκε στην ευρωζώνη. Δημοσιογράφοι, οικονομολόγοι και πολιτειολόγοι νόμιζαν ότι η υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος θα σημάδευε το τέλος μιας τριακονταετίας διπλωματικής απομόνωσης και θα πρόσφερε στην Μεγαλόνησο περισσότερες ευκαιρίες για εμπορικές συναλλαγές. Πάντως, αντί να αποτελέσει παράγοντα σταθερότητας, το ευρώ έγινε η αφορμή για την κρίση: σε μια τετραετία τριπλασιάστηκε η ανεργία - που πήδηξε από το 4.2% στο 12% - καταποντίστηκε το ΑΕΠ και η μακροπρόθεσμη απόδοση από τα κρατικά ομόλογα ανέβηκε στο 12%.
Η ασφυκτική κατάσταση της εθνικής οικονομίας προξένησε, στις αρχές του 2013, την διεθνή παρέμβαση. Τα χαρακτηριστικά του Κυπριακού Μνημονίου φανέρωσαν την στάση των πιστωτών ενόψει μελλοντικών προγραμμάτων εξυγίανσης: η Λευκωσία υποχρεούται να προβεί σε τραπεζικές αναδιαρθρώσεις, ιδιωτικοποιήσεις κερδοφόρων ΔΕΚΟ και πωλήσεις δημόσιας περιουσίας για να συγκεντρώσει 13 από τα 23 δισεκατομμύρια που προβλέπονται από το σχέδιο διάσωσης.
Με αυτόν τον τρόπο ένας ολόκληρος λαός καταδικάζεται στην εξαφάνιση.

Η ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ: ΟΙ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ, ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ.

Από την ανεξαρτησία, οι δυο βασικοί πυλώνες της κυπριακής οικονομίας ήταν ο τουρισμός και ο χρηματοοικονομικός τομέας του οποίου η δραστηριότητα συρρικνώθηκε με την εμφάνιση της κρίσης. Η Λαϊκή Τράπεζα εκκαθαρίστηκε ενώ το "καλό μέρος" της απορροφήθηκε από την Τράπεζα Κύπρου η οποία τελευταία υπέστη αρκετές αλλαγές σχετικά με την σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου και την κατανομή του κεφαλαίου όπου σημειώνεται μια ισχυρή παρουσία Ρώσων και Ουκρανών μετόχων. Στο τέλος του Οκτωβρίου ο Ιρλανδός John Hourican, πρώην διακεκριμένο στέλεχος του Royal Bank of Scotland, διορίστηκε διοικητής του ιδρύματος. Στο μεταξύ, το Κράτος περιορίζεται στην άσκηση αόριστων εποπτικών καθηκόντων. Οι εύθραυστες ισορροπίες μπορεί να ανατραπούν σε περίπτωση απόκτησης του 18% των μετοχών που ακόμα ανήκουν στην Λαϊκή. Σύμφωνα με τις πηγές, χρηματοπιστωτικοί κολοσσοί του εξωτερικού έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για την εξαγορά.
Σημαντικό ρόλο στην οικονομική ιστορία της Κύπρου έπαιξε η Ορθόδοξη Εκκλησία που μέχρι πρότινος διαχειριζόταν την πλειοψηφία του μετοχικού κεφαλαίου της Ελληνικής Τράπεζας. Μετά την πώληση των ελληνικών υποκαταστημάτων της στην Πειραιώς, ο οργανισμός μπήκε σε μια δύσκολη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης μέσω πώλησης μετοχών και μετατροπής ομολόγων. Παρά τις εκκλήσεις του αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου B' για να μείνει η Ελληνική σε κυπριακά χέρια, τα κονδύλια - 294 εκατομμύρια το συνολικό ποσό - διοχετεύτηκαν στα ταμεία της μόνο λίγες ώρες πριν την λήξη της προθεσμίας εκ μέρους της Wargaming, μιας Λευκορωσικών συμφερόντων εταιρείας που χαίρει της εμπιστοσύνης της Εκκλησίας, και του περιβόητου Αμερικανού κερδοσκόπου Daniel Loeb, δημιουργού του επενδυτικού κεφαλαίου Third Point.
Η δραστηριότητα του κύριου Loeb είναι πολύ γνωστή στην Ελλάδα: το καλοκαίρι του 2012 απέκτησε κρατικά ομόλογα που μεταπούλησε σε διπλάσιο τίμημα, κερδίζοντας περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια. "Θρυλική" ήταν η παρουσία του στον διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση του ΟΠΑΠ, στον οποίο κατέβαλε μια δεσμευτική προσφορά που κρίθηκε άκυρη επειδή είχε ζητήσει από το ΤΑΙΠΕΔ την άρση του όρου που καθόριζε την πληρωμή εγγύησης στο Ταμείο σε περίπτωση άμεσης πώλησης των μετοχών της επιχείρησης. Σήμερα, το ποσοστό της κυπριακής συμμετοχής στην Τράπεζα δεν ξεπερνάει το 20%, ενώ το Third Point και η Wargaming διαθέτουν το 60%. Τα οδυνηρά αποτελέσματα της παγκοσμιοποίησης.

ΤΟ ΑΓΚΑΘΙ ΤΩΝ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ

Τα νέα περί του πανύψηλου ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων των κυπριακών τραπεζών έχουν αναστατώσει την κοινή γνώμη. Τα "κόκκινα δάνεια" έφτασαν στο 120% του ΑΕΠ και ανέρχονται στα 19 δισεκατομμύρια ευρώ αποτελώντας το 46% του συνολικού μεικτού δανειακού χαρτοφυλακίου των οργανισμών. Αυτό οφείλεται τόσο στο επίπεδο δανεισμού των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων που ήδη έχει ξεπεράσει το 300% του ΑΕΠ όσο και στην έλλειψη οποιουδήποτε ελέγχου. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των Συνεργατικών Πιστωτικών Ιδρυμάτων: στα 16 υποκαταστήματα της περιοχής της Πάφου ο μέσος όρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων αγγίζει το 63%! Αξίζει να σημειωθεί πως παρατηρείται το ίδιο φαινόμενο και σε τράπεζες διαχειριζόμενες από τους δήμους, όπου οι παρατάξεις ασχολήθηκαν με την λεηλασία τους ενόψει των εκλογικών αναμετρήσεων και στην Λαϊκή η στην Κύπρου, όπου σύμβουλοι και βουλευτές πέτυχαν δάνεια σημαντικής αξίας χωρίς να καταθέσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Παρόλο που τα έγγραφα με τα ονόματα των υπαιτίων παραδόθηκαν στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας οι δικαστικές αρχές ακόμα δεν προχώρησαν σε κανένα βήμα.

Η ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΜΕ ΚΑΙ Ο ΣΟΒΑΡΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑΣ

Η στάση της τάξης των Κυπρίων πολιτικών έναντι στις υποθέσεις διαφθοράς δεν διέφερε πολύ από των Ελλήνων ομολόγων τους. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη στο BBC ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης δήλωσε ότι η πιο κρίσιμη φάση για την χώρα πέρασε χάριν στην δράση της κυβέρνησης που κληρονόμησε μια απελπιστική κατάσταση. Ως συνήθως, τα δεδομένα διαψεύδουν την τεχνητή πραγματικότητα των ιθυνόντων: στον τρίτο τρίμηνο του 2013 τα δημόσια χρέη ανήλθαν στο 109.6% του ΑΕΠ με αύξηση 11 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με την προηγούμενη χρονική περίοδο. Επιπλέον, μια διάταξη του Μνημονίου καθιερώνει ότι η Κεντρική Τράπεζα πρέπει να μοιράσει τα κέρδη της, αξίας 400 εκατομμυρίων, στο Κράτος για τις φετινές έκτακτες ανάγκες του. Σύμφωνα με τις προσωρινές αποτιμήσεις, μόνο 200 είναι τα διαθέσιμα εκατομμύρια και παίρνει διαστάσεις η υπόθεση πώλησης των αποθεμάτων χρυσού για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό.

Η Κύπρος ήδη χρεοκόπησε, όμως δυστυχώς κανείς ακόμα δεν το παραδέχεται.