Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΔΕΣΦΑ - ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ του Antonio Giovetti

Το πρώτο μέρος είναι εδώ

ΟΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 2016

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στους "Βίους Παράλληλους" ο Πλούταρχος αφηγούταν τα μεγαλουργήματα των κορυφαίων προσωπικοτήτων του ελληνορωμαϊκού κόσμου με τον σκοπό να ακολουθήσουν το παράδειγμα τους οι μέλλουσες γενιές. Στην περίπτωση του Αριστείδη, που χρημάτισε επώνυμος άρχοντας κατά την εποχή των Μηδικών πολέμων, ο συγγραφέας διέκρινε την τιμιότητα και τον πατριωτισμό του επειδή είχε αρνηθεί να παραδώσει την Αθηνα στους Πέρσες που θα του απέδιδαν χρήματα και τιμές. Όσοι σήμερα διοικούν τα κοινά στην Ελλάδα όχι μονο πωλούνται σε όσους τους χαρίζουν ένα πιάτο φακές αλλα και διαλέγουν τις χειρότερες λύσεις για τα προβλήματα της χώρας.

Η ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΣΦΑ: ΜΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΕ ΠΟΛΛΑ ΕΜΠΟΔΙΑ

Την περασμένη πρώτη Αυγούστου το TAIPED ανακοίνωσε την πώληση του 66% του ΔΕΣΦΑ στην αζερική SOCAR. Αργότερα, η ίδια απόφαση πάρθηκε και από την Γενική Συνέλευση των Μετοχων των ΕΛΠΕ που διαχειρίζονταν το 35% του κεφαλαίου. Η διαδικασία αποκρατικοποίησης είναι περιπλοκη και απαιτεί την έγκριση άλλων ελληνικών φορέων όπως του Ελεγκτικού Συνεδρίου, της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας και της Βουλής. Πάντως, το Ευρωκοινοβούλιο παίζει ένα πρωταρχικό ρολο για την συγκεκριμένη συναλλαγή και για την ολοκλήρωση της αναμένεται να δοθεί το πράσινο φως από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και την Κοινοτική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ACER). Οι Βρυξέλλες, που βρίσκονταν στο παρασκήνιο για να εμποδίσουν την απόκτηση της ΔΕΠΑ από την ρωσικη GAZPROM, πρέπει να βγάλουν οριστικά την μάσκα και να βρούν τον τρόπο να συμμορφωθεί η εν λόγο ιδιωτικοποίηση στις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποιες καθιερώνουν την διάκριση μεταξύ της παραγωγής και της διαχείρισης του συστήματος μεταφοράς του φυσικού αεριου, κάτι που απαγορεύεται να αναλάβει η ίδια εταιρεία. Σε αυτό το σημείο κανεις δεν παίρνει υπόψη του το ενδεχόμενο μιας αποτυχίας καθώς τα 400 εκατομμύρια του "deal" θα διοχετευτούν στον κλειστό λογαριασμό της Τρόικας για την αποπληρωμή του χρέους.

ΟΙ ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΣΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΔΕΣΦΑ

Η αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ συσχετίζεται με την κατασκευή του αγωγού TAP (Trans Adriatic Pipeline) που θα διασχίσει την Βόρεια Ελλάδα, την Albania και την Αδριατική για να καταλήξει στην Νότια Ιταλία όπου συνδέεται με το υφιστάμενο δίκτυο που μοιράζει το φυσικό αέριο στις αγορές της Βόρειας Ευρώπης. Η ελληνική κυβέρνηση χαρακτήρισε το έργο ως μια πολύ επιτυχημένη πρωτοβουλία που θα αποφέρει επενδύσεις της αξιας 1.5 δισεκατομμυριων ευρώ και 10.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας και απόκρυψε τους σοβαρούς αντίκτυπους στο περιβάλλον και στον προϋπολογισμό του Δημοσιου. Πρωτίστως χρειάζεται να τονίσουμε την περιορισμένη χωρητικότητα του TAP που θα μεταφέρει μονο 10 δισεκατομμύρια κυβικά μετρα φυσικού αεριου ετησίως. Πρέπει να κατασκευαστεί ένας σταθμός συμπίεσης στις Σέρρες για να διπλασιαστεί η προμήθεια. Με τέτοιες προϋποθέσεις το TAP αποτελεί σπαταλη κρατικών κονδυλιων αφού η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να απεξαρτηθεί ενεργειακά από την Ρωσία. Επιπλέον, ο Τύπος αψήφησε τις περιβαλλοντικές μελέτες που αποδεικνύουν την χειροτέρευση της ποιότητας του αέρα και την αύξηση του θορύβου. Πρόκειται για παράγοντες πολύ επικίνδυνος για τη ζωή των ανθρώπων οι οποιοι θα επηρεάσουν επτά περιοχές που προστατεύονται από το πρόγραμμα Natura 2000. Μέχρι στιγμής κανεις δεν φανέρωσε τους λόγους για τους οποιους στον αντίστοιχο διαγωνισμό πλειοδότησε η επιχείρηση μιας χώρας που καλύπτει μονο το 17% της εγχώριας ζήτησης του φυσικού αεριου. Για αυτό πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τα λάθη της ελληνικής διπλωματίας στις σχέσεις με την Μόσχα.

ΕΛΛΑΔΑ-ΡΩΣΙΑ, ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗΣ

Κατά την διάρκεια του δεκατου όγδοου και του δεκατου ενατου αιώνα οι εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Ρωσίας βασίζονταν σε κοινά ιστορικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά στοιχεια. Οι εξεγέρσεις των Ορθοδοξων εθνών κατά του Οθωμανικού ζυγού βρήκαν την μεγάλη υποστήριξη της τσαρικής αυλής που έπαιξε σημαντικό ρολο και στην διαδικασία της ανεξαρτησίας τους. Η Οκτωβριανή Επανάσταση και ο Ψυχρός Πόλεμος συνέβαλαν σημαντικά στην δραστική μείωση της ρωσικης επιρροής και από αυτό επωφελήθηκαν οι Αμερικανοι που θεωρούσαν την Ανατολική Μεσόγειο ως "περιοχή-κλειδί" για την πραγματοποίηση των στρατηγικών στόχων τους. Οι παρεξηγήσεις που σημειώθηκαν από την έναρξη της οικονομικής κρίσης (2009) επιδείνωσαν τις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της Αθηνας και της Μόσχας. Λίγο πριν την υπογραφή του Πρώτου Μνημονίου Συνεννόησης που έγινε τον Μάιο του 2010, ο πρώην πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου συναντήθηκε στο Κρεμλίνο με τον ομόλογο του Vladimir Putin που του πρόσφερε οικονομική συμπαράσταση. Ο Παπανδρέου απέρριψε την πρόταση και τελικά ζήτησε την βοήθεια των τεχνοκρατών του ΔΝΤ. Από το τέλος του 2010 μένει απραγματοποίητη η πρωτοβουλία της Μόσχας να έρθει σε συμβιβασμό με την ελληνική πλευρά περί μιας κοινής αμυντικής στρατηγικής. Στην ρωσικη πρωτεύουσα ακόμα θυμούνται την πρόσφατη επίσκεψη του πρώην υπουργού Πάνου Παναγιωτοπουλου ο οποιος συνέχιζε να επαναλαμβάνει ότι η Ελλάδα ανηκε στο ΝΑΤΟ. Τον Μάρτιο του 2013 ο Vladimir Putin μεταβίβασε μια σκληρή προειδοποίηση στην Αθηνα σύμφωνα με την οποια η Ελλάδα θα βρισκόταν στην ίδια κατάσταση με την Κύπρο αν δεν πλειοδοτούσαν οι ρωσικες εταιρίες GAZPROM και SINTEZ που υπέβαλαν τις καλύτερες προσφορες στον διαγωνισμό για την αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ. Υπενθυμίζεται ότι η κυπριακή κυβέρνηση δεν επέτρεψε στους Ρώσους - που είχαν εκταμιεύσει ένα δάνειο της αξιας 2.5 δισεκατομμύρια ευρώ με προορισμό την Λευκωσία - την κατασκευή και την διαχείριση ενός τερματικού σταθμού φυσικού αεριου. Όταν ξέσπασε η κρίση, ο πρώην υπουργός Οικονομικών Μιχάλης Σαρρής προσπάθησε να καταφύγει στην βοήθεια της Μόσχας η οποια δεν παραχωρήθηκε. Η διακοπή της επαφής μεταξύ των δυο χωρων έγινε μετά το ταξίδι του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στο Αζερμπαϊτζάν με τον σκοπό να διευθετηθούν ενεργειακά θέματα με τον ομόλογο του Ilham Aliev. Η κίνηση της Αθηνας, που επέλεξε να υπηρετεί, για άλλη μια φορα, τα συμφέροντα της ΕΕ και των ΗΠΑ, προκάλεσε την αποχώρηση των ρωσικων ομιλων GAZPROM και SINTEZ από την διεκδίκηση των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ. Με αυτό τον τρόπο η αζερική SOCAR, που αντιπροσωπεύει τα τουρκικα συμφέροντα στην περιοχή, απέκτησε το 66% του Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αεριου σε ένα εξευτελιστικό τίμημα (400 εκατομμύρια ευρώ). Ένα τραγικό λάθος εκ μέρους της ελληνικής πλευράς που ενδέχεται να πληρωθεί πολύ ακριβά. GAZPROM-ΕΛΛΑΔΑ: ΘΑ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ; Στο 1987 η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου συνήψε μια τριακονταετή σύμβαση προμήθειας φυσικού αεριου με την GAZPROM που εξασφαλίζει το 67% της ανάγκης της ελληνικής αγοράς. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του κυριου Alexander Medvedev, εκτελεστικού διευθυντή του οργανισμού, το τίμημα που πληρώνει η Ελλάδα ξεπερνάει κατά το 30% αυτό των υπολοιπων χωρων της ΕΕ. Ο Σαμαράς έστειλε μια επιστολή στον Πούτιν για να πετύχει την ίδια έκπτωση με την Βουλγαρία (20%). Οι διαπραγματεύσεις δεν καρποφορούν και η GAZPROM δικαιολογεί την επιχειρησιακή πολιτική της επικαλούμενη την γεωγραφική απόσταση και τα δομικά όρια της εθνικής αγοράς. Επιπροσθέτως, το γεγονός ότι η Μόσχα απέστειλε ένα ενδιάμεσο στέλεχος της θυγατρικής GAZPROMEXPORT για να ρυθμιστεί το θέμα αποδεικνύει το μηδενικό ενδιαφέρον της να δραστηριοποιείται μέσα στην Ελλάδα. Οι δυο πλευρές μπορούν να προσφύγουν σε διεθνή διαιτησία που θα καθορίσει το πλαίσιο σύμφωνα με το οποιο θα γίνει η ενδεχομενη έκπτωση, κάτι που κατά πασα πιθανότητα θα σταματήσει την συνεργασία μετά το 2016. Οι αυταπάτες της κυβέρνησης και η απειλή της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ακυρώσει όλες τις ιδιωτικοποιήσεις δεν βελτιώνουν την θέση της Ελλάδας στον γεωπολιτικό χάρτη και δυσκολεύουν την εύρεση ενός επενδυτη που θα πωλήσει το αέριο σε πιο λογικές τιμές επαληθεύοντας την φήμη σύμφωνα με την οποια σε τρία χρονια η χωρα θα στερηθεί ενός υλικού κοινής ωφέλειας.