EΛΛΑΔΑ-ΚΥΠΡΟΣ-ΙΣΡΑΗΛ: Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΤΑΞΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ

Του Antonio Giovetti

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στις αρχές του εικοστού αιώνα ο καγκελάριος Bernhard Von Bülow δήλωσε ότι αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση το ότι στις διεθνείς σχέσεις ένας δήθεν σύμμαχος χορεύει το βαλς με τους πολέμιους. Τα λόγια του Γερμανού πολιτικού βρίσκουν ανταπόκριση στην κατάσταση που σήμερα επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου πρόκειται να ανατραπούν παραδοσιακές συμμαχίες για να δημιουργηθεί μια νέα τάξη πραγμάτων. Μέχρι το 1918 η ρωσικη επιρροή ήταν πολύ αισθητή αφού το τσαρικό καθεστώς προετίθετο να ενοποιήσει όλους τους Ορθοδοξους που ακόμα ζούσαν κάτω από τον Οθωμανικό ζυγό με σκοπό να απειλήσει την βρετανική κυριαρχία στη περιοχή. Η Οκτωβριανή επανάσταση και ο μεταγενέστερος Ψυχρός Πόλεμος διέκοψαν τα ρωσικα σχέδια που άρχισαν να καταστρώνονται ξανά μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Την περασμένη δεκαετία, με την κυβέρνηση Καραμανλή (2004-2009), οι πολύ καλές σχέσεις μεταξύ της Μόσχας και της Αθηνας - οι οποιες επρόκειτο να υλοποιηθούν με την κατασκευή του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη - έθεσαν σε συναγερμό την Δύση. Η πορεία της Ελλάδας υπέστη μια ριζική αλλαγή από τότε που ο Γιώργος Παπανδρέου πέτυχε μια συντριπτική νίκη στις εκλογές του 2009. Η επαναπροσέγγιση με τις ΗΠA σήμαινε μια πιο στενή συνεργασία με το Ισραήλ, κράτος-δορυφόρος των αμερικανικων συμφερόντων στην Μέση Ανατολή.

ΤΟ ΑΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΙ Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΥΠΡΟΥ-ΙΣΡΑΗΛ

Τον περασμένο Αύγουστο υπεγράφη στην Λευκωσία ένα Μνημόνιο από τους υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδας, k. Ιωάννη Μανιάτη, της Κύπρου, κ. Γεώργιο Λακκοτρύπη και τους Ισραήλ, k. Silvan Shalom, παρουσία του κυριου Amos Hochstein, υπευθυνου των ΗΠΑ για θέματα ενέργειας. Η συμφωνία προβλέπει την κατασκευή ενός κοινού ηλεκτρικού δικτύου μέσω ενός υποβρυχιου καλωδίου, γνωστού ως Europe-Asia Interconnector. Τα έργα αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι το 2016 και το κόστος αγγίζει, κατά πασα πιθανότητα, το 1.5 δισεκατομμύριο ευρώ. Επιπροσθέτως, η κυπριακή και ισραηλινή πλευρά διαπραγματεύτηκαν για την κοινή χρησιμοποίηση του τερματικού υγροποίησης φυσικού αεριου του Βασιλικού. Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγες εβδομάδες πριν τις κυπριακές προεδρικές εκλογές, που πραγματοποιήθηκαν στο τέλος του περασμένου Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση Χριστόφια παραχώρησε στις ισραηλινές εταιρίες Delek kai Avner το 30% των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στο οικόπεδο 12.

Η ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΣΑΜΑΡΑ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΑΞΟΝΑ ΑΘΗΝΑΣ-TEΛ ΑΒΙΒ

Στην μέση του Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη του Σαμαρά στο Ισραήλ που τον συνεχάρη ο Ισραηλινός ομόλογος του k. Μπενχαμίν Νετανιάχου αφού έδειξε "θάρρος" και στην εφαρμογή σκληρών μέτρων λιτότητας σε μια τόσο κρίσιμη κατάσταση και στην σύλληψη των αρχηγών της Χρυσής Αυγής. Μπροστά στο "Yad Vashem" - το Μουσείο του Ολοκαυτώματος που βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ - ο Έλληνας Πρωθυπουργός εκστόμισε τα εξής λόγια: "Φασισμός, ποτε πια". Για άλλη μια φορα, η ανάγκη εύρεσης ισχυρών συμμαχων και αξιόπιστων εμπορικών εταίρων αποκρύπτει την υποκρισία της πολιτικής των πολιτικάντηδων. Ο κύριος Νετανιάχου εξέφρασε έντονα τον θαυμασμό του για την Ελλάδα και ενθάρρυνε τους συμπατριώτες του να επενδύσουν σε μια χωρα που σύντομα θα γίνει "πόλος έλξης του παγκοσμιου κεφαλαίου". Δεν επρόκειτο, βεβαια, για τυχαίες δηλώσεις: δυο ισραηλινές εταιρίες συμμετέχουν στους διαγωνισμούς για την αποκρατικοποίηση της ΕΥΑΘ και του Ελληνικού. Η απόκτηση της ΛΑΡΚΟ και της ΠΑΝΓΑΙΑ, της θυγατρικής της Εθνικής Τράπεζας που ασχολείται με την αγορά ακινητων, είναι στενά συνδεδεμένη με την παρουσία Ισραηλινών μεγιστάνων. Τέλος, η ελληνική εταιρεία ENERGEAN OIL AND GAS SΑ έστησε κοινοπραξία με την ισραηλινή RATIO OIL EXPLORATION LTD με σκοπό να να συμμετάσχουν στις έρευνες υδρογονανθράκων στον Θερμαϊκό κόλπο. Η κατασκευή ενός υποβρυχιου αγωγού που από τις ισραηλινές ακτές φτάνει στην Νότια Ιταλία μέσω της Κύπρου και της Δυτικής Ελλάδας, η δημιουργία ενός συστήματος αποθήκευσης των φυσικών πόρων της Αθηνας, της Λευκωσίας και του Τελ Αβίβ και η υπογραφή συμβάσεων στους τομείς του τουρισμού, της εμπορικής ναυτιλίας, της καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος και της κινηματογραφικής παραγωγής σφράγισαν την "ιερή συμμαχία" ανάμεσα στην Ελλάδα και το Ισραήλ.

Η ΚΟΙΝΗ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Οι σχέσεις μεταξύ της Αθηνας και Τελ Αβίβ, που ήταν μηδενικές μέχρι την δεκαετία του 90 λόγω της υποστήριξης των τουρκικων απαιτήσεων πάνω στην Κύπρο εκ μέρους της ισραηλινής διπλωματίας, γνώρισαν σημαντική μεταβολή από τότε που ο κύριος Tayyip Erdogan, ο οποιος ποτε δεν έκρυβε τα σχέδια του να γίνει ο επικεφαλής της μετριοπαθέστερης πτέρυγας του ισλαμισμού, εξελέγη στην πρωθυπουργία. Κατά συνέπεια, η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ έχουν υπογράψει ένα πρωτόκολλο αμυντικής συνεργασίας που περιλαμβάνει κοινές αεροπορικές και ναυτικές εξασκήσεις. Επιπλέον, το Τελ Αβίβ ζητάει από την ελληνική πλευρά να παίξει μεσολαβητικό ρολο στο Παλαιστινιακό. Με ποίες συνέπειες για μια χωρα στο χείλος του γκρεμού;