Monday, August 27, 2007

Το Μετα-Φρικαλέο Παραμύθι Της Κάλπης


Ένα φαινόμενο ντόμινο μπορεί πολύ εύκολα να παρερμηνευθεί σαν οργανωμένο σχέδιο, εξαρτάται μόνο από την απόσταση που το παρατηρείς. Μόνο το πρώτο κομμάτι πρέπει να πέσει συνειδητά, από κει και μετά - όπως το βότσαλο που πέφτει σε μια ήρεμη λίμνη - προκαλεί (και απλώνεται σε) ομόκεντρους κύκλους.

Ο παρατηρητής του κυματισμού μπορεί να έχει την ψευδαίσθηση ότι πρόκειται για οργανωμένο φαινόμενο. Όμως δεν μπορεί - παρά μόνο αν έχει ειδικό συμφέρον να το ερμηνεύσει έτσι - να προχωρήσει στο επόμενο λογικό άλμα.

Αν όλα αυτά ακούγονται πολύ δυσνόητα και θεωρητικά, να τα ξεκαθαρίσω. Όταν υπάρχουν οι συνθήκες (άνυδρος χειμώνας, υψηλές θερμοκρασίες) για φυσιολογική αύξηση των πυρκαγιών, οι πυρκαγιές μαθηματικά αυξάνονται. Όταν αρχίζει μια σειρά από πυρκαγιές, και υπάρχουν λόγοι να εξελιχθούν σε ντόμινο (αποχαρακτηρισμός δασικών εκτάσεων, αλλαγή του ορισμού του δάσους στο Σύνταγμα, προεκλογική περίοδος) το ντόμινο είναι πιθανόν να εμφανισθεί.

Για να χαρακτηρίσει κανείς "ασύμμετρη απειλή" ένα φαινόμενο ντόμινο θα πρέπει να έχει και να παρουσιάσει όχι απλώς ενδείξεις στηριγμένες στην στατιστική και την εμπειρία, αλλά και πραγματικές αποδείξεις της οργάνωσης του φαινομένου. Μου είναι δύσκολο να φανταστώ πως αυτή η απλή σκέψη δεν φαίνεται να πέρασε από το μυαλό του αξιότιμου Λόρδου Μπάιρον με την βαθιά επιστημονική εμπειρία.

Το λογικό άλμα, ή αν θέλετε το παραμύθι της μετα-φρίκης, βρίσκεται ακριβώς εδώ. Στην εμφάνιση ενός "αόρατου και πολύ καλά οργανωμένου εχθρού" που θα καταστήσει το "κάναμε ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν" για άλλη μια φορά κύριο υπερασπιστικό επιχείρημα της Κυβέρνησης.

Μόνο που φυσικά δεν είναι έτσι. Γιατί και ο τελευταίος λογικός άνθρωπος γνωρίζει πως απέναντι σε ένα φαινόμενο ντόμινο που τείνει να χαοποιηθεί, η λύση είναι απλή και μία. Περισσότερη οργάνωση στην απάντηση του.

Οι ασύμμετρες απειλές αντιμετωπίζονται με συμμετρικές απαντήσεις. Και τα τελευταία εικοσιτετράωρα οι απαντήσεις που δίνονται από ολόκληρο τον μηχανισμό που χειρίζεται τα μέσα και τις δυνατότητες διάσωσης και αντιμετώπισης της καταστροφής, όχι απλώς δεν είναι συμμετρικές, αλλά μοιάζουν να ρίχνουν όλο και περισσότερα βότσαλα στην ήδη ταραγμένη λίμνη.

Δεν έχω την ικανότητα να εξηγήσω γιατί συμβαίνει αυτό. Αλλά πραγματικά απορώ. Η αντιμετώπιση του προβλήματος δεν είναι απλώς κακή, είναι εντελώς απαράδεκτη. Και είναι πια φανερό, ότι χωρίς κόστος και με απλές σχετικά λύσεις (πχ. δημιουργία τηλεφωνικού κέντρου γενικών οδηγιών και ψυχολογικής στήριξης) θα μπορούσε να είχε βελτιωθεί εδώ και μέρες τουλάχιστον το κομμάτι του πανικού των ανθρώπων που "αγγίζονται" από την φωτιά.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς μεγάλος Δρυίδης για να καταλάβει πως οπουδήποτε και χωρίς να χαθεί ούτε μια στιγμή από την "συγκέντρωση" των επιτελών στην αντιμετώπιση των μετώπων, θα μπορούσε να στηθεί μια τέτοια υπηρεσία και να προσφέρει θετικά αποτελέσματα.

Τι ίδιο φυσικά ισχύει και για τα ζητήματα τροφοδοσίας και για μια σειρά από άλλα ζητήματα. Κι όμως όλα γίνονται "βουνό", ενώ το πραγματικό βουνό παραδίδεται στις φλόγες. Συγχωρήστε μου το θράσος, αλλά νομίζω πως πρέπει να το πω. Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να είναι τόσο ανίκανος και να του επιτρέπεται ακόμα να διαχειρίζεται την ζωή ή τον θάνατο των συνανθρώπων του. Άρα, κατα την γνώμη μου, εδώ υπάρχει κάποιου άλλου είδους συμφέρον που δεν μπορώ να διακρίνω.

Το μόνο που μπορώ να υπενθυμίσω είναι πως δεν έκαψαν οι Χριστιανοί την Ρώμη επί Νέρωνα...

No comments: